Το άκουσμα και μόνο της νόσου μπορεί να δημιουργήσει πανικό στους περισσότερους γονείς, ωστόσο η πάθηση σπάνια συνοδεύεται από σοβαρά συμπτώματα καθώς οι οξύουροι είναι σε γενικές γραμμές αβλαβείς.

Η μόλυνση οφείλεται στον παθογόνο μικροοργανισμό Enterobius vermicularis, ένα νηματώδη σκώληκα μεγέθους 1 εκατοστού, ο οποίος έχει λευκωπό προς γκρίζο χρώμα.

Το σκουλήκι αυτό αποικίζει διάφορα σημεία του εντέρου.

Οι θηλυκοί σκώληκες παραμένουν στην περιοχή του πρωκτού και γύρω από τους γλουτούς κατά τις βραδινές ώρες, όπου και γεννάνε μέχρι και 15,000 αυγά τα οποία εκκολάπτονται σε πολύ σύντομο διάστημα (6 ώρες).
Η διάρκεια ζωής του Enterobius vermicularis είναι 20 ημέρες.

Η μετάδοση της νόσου γίνεται άμεσα με τα χέρια ή έμμεσα με αντικείμενα που έχει πιάσει ένα μολυσμένο παιδί το οποίο έχει ξεχάσει να πλύνει τα χέρια του μετά από μία κένωση στην τουαλέτα.
Όταν το παιδί που δεν ήταν μολυσμένο βάλει στο στόμα του τα αποικισμένα με το μικροοργανισμό χέρια του προσλαμβάνει και το ίδιο τα αυγά.

Σπανιότερα οι οξύουροι μπορούν να εναποτεθούν στο κάθισμα της τουαλέτας και να μολύνουν το επόμενο παιδί που θα τη χρησιμοποιήσει.
Τα συχνότερα συμπτώματα της νόσου είναι η γνωστή φαγούρα στην περιπρωκτική περιοχή και η παρουσία κολπικού εκκρίματος στα κορίτσια.

Σπανιότερα συμπτώματα είναι αυτά της σαλπιγγίτιδας στα κορίτσια, της σκωληκοειδίτιδας και της περιτονίτιδας σε περιστατικά τα οποία είναι παραμελημένα ή που πάσχουν από διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος (χρόνια νοσήματα).
Η υποψία της νόσου τίθεται από το ιστορικό κνησμού (φαγούρας) στην περιπρωκτική περιοχή.

Η διάγνωση τίθεται με την τοποθέτηση ταινίας ειδικής σελλοφάνης με κολλητικές ιδιότητες στην περιοχή του πρωκτού η οποία δεσμεύει τα σκουλήκια τα οποία εξετάζονται στο μικροσκόπιο προς επιβεβαίωση της διάγνωσης.
Η θεραπεία της οξυουρίασης είναι φαρμακευτική και περιλαμβάνει τη λήψη αντιελμινθικών χαπιών.

Τα φάρμακα αυτά προκαλούν την αποβολή των ώριμων οξύουρων με τα κόπρανα.

Ο παιδίατρος μπορεί να συστήσει τη θεραπεία σε όλα τα μέλη της οικογένειας εφόσον κρίνει ότι υπάρχει υποψία μετάδοσης της νόσου.
Η πρόληψη της μόλυνσης δεν είναι εύκολη υπόθεση, ωστόσο σε γενικές γραμμές το πλύσιμο των χεριών και των παιχνιδιών/αντικειμένων που έχουν αγγίξει τα προσβεβλημένα παιδιά πολλές φορές επαρκεί για τον έλεγχό της επέκτασης της νόσου.

Τι είναι οι οξύουροι (σκουληκάκια στο έντερο);